Phẫu thuật Cột sống

CTCS ngày càng gia tăng do các tai nạn giao thông, tai nạn lao động( xây dựng, hầm mỏ, đào đất, thiên tai…) Thế giới: 15 -20% CTCS có kèm thương tổn thần kinh ( liệt vận động, cảm giác, RL cơ tròn), ở Việt nam là 70%, vấn đề xử trí và sơ cứu ban đầu chưa đúng. Hậu quả: Di chứng nặng nề, tàn phế, liệt 2 chân, RL đại tiểu tiện, loét nhiễm trùng….là gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Thoát vị đĩa đệm là bệnh thường gặp trong các bệnh lý của đĩa đệm, là nguyên nhân chính gây đau thắt lưng. Bệnh có ảnh hưởng lớn tới đời sống và kinh tế của chính người bệnh và toàn xã hội. Tỷ lệ mắc khoảng 50-100/100.000 dân, 95% trường hợp đau thần kinh tọa là do thoát vị đĩa đệm

Dựa trên các biểu hiện lâm sàng để chẩn đoán định khu vị trí chèn ép thần kinh sau đó chỉ định các thăm dò cận lâm sàng để chẩn đoán xác định bệnh, vị trí chính xác và mức độ bệnh

Tùy theo mức độ và vị trí chèn ép mà biểu hiện tổn thương có thể là một hoặc hai bên, một hoặc nhiều rễ thần kinh. Tuy nhiên luôn có hai hội chứng chính: hội chứng cột sống và hội chứng rễ thần kinh

Hẹp ống sống thắt lưng là sự giảm kích thước đường kính trước sau hoặc đường kính ngang của ống sống do bẩm sinh hoặc mắc phải gây chèn ép các thành phần thần kinh trong ống sống. Bệnh lý này được Sachs và Fraenkel nhắc đến đầu tiên vào năm 1900 và được Verbiest mô tả đầy đủ các biểu hiện năm 1954. Ở Thụy Điển, có 50/100.000 dân mắc bệnh trong đó có khoảng 48-52% biểu hiện đau chân và đi lại khó khăn

Đau cột sống thắt lưng ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng cuộc sống cũng như khả năng làm việc và lao động. Tuy nhiên việc phòng tránh nó rất đơn giản với khởi đầu là điều chỉnh những sinh hoạt hàng ngày và những lao động thông thường. Tư thế sinh hoạt và lao động đúng cũng giúp bảo vệ cột sống, phòng tránh thoái hóa cột sống.

Đau cột sống thắt lưng là triệu chứng mà hầu như ai cũng từng trải qua một lần trong đời, theo nghiên cứu của WHO trên 80% số đau thắt lưng cần sự trợ giúp của y tế, chi phí ở Mỹ cho điều trị đau thắt lưng là 63-80 tỷ đô la trong đó 16 tỷ dành cho điều trị và hàng năm có khoảng 5,4 triệu người mất khả năng lao động do đau thắt lưng gây nên.

Thoát vị đĩa đệm là sự dịch chuyển khu trú của tổ chức nhân nhầy đĩa đệm vượt quá giới hạn giải phẫu của vòng xơ sụn. Khối thoát vị có thể là nhân nhầy, sụn xơ, bản xương sụn hay cả vòng xơ đĩa đệm. Chẩn đoán thoát vị đĩa đệm không khó tuy nhiên chẩn đoán định khu và tìm ra hướng điều trị thích hợp đòi hỏi phải là các bác sỹ chuyên khoa sâu.

Chấn thương cột sống (CTCS) hay gặp ở lứa tuổi lao động, nam nhiều hơn nữ giới, nguyên nhân thường do tai nạn giao thông, tai nạn lao động.Tỷ lệ CTCS có tổn thương thần kinh (có liệt) nói chung là 15-20% theo các tác giả. Tuy nhiên ở Việt nam tỷ lệ này chiếm tới trên 70% do khả năng quản lý và xử trí ban đầu kém. Chính vì vậy, việc cấp cứu và vận chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế đúng giúp hạn chế liệt thứ phát và giúp cho bệnh nhân hồi phục nhanh nhất

Thoái hóa cột sống thắt lưng có chèn ép thần kinh thường có biểu hiện chung là đau cột sống thắt lưng và đau tê từ thắt lưng lan xuống mông-chân theo đường đi của rễ thần kinh bị chèn ép. Tuy nhiên,cần phân biệt được chính xác bệnh gì thì mới có hướng xử trí và cách tiếp cận điều trị bệnh đạt kết quả cao nhất

Cột sống được chia thành 2 cột: cột trước bao gồm đĩa đệm, thân đốt sống, dây chằng dọc trước, dây chằng dọc sau cột sống và cột sau bao gồm phần còn lại tính từ dây chằng dọc sau cột sống. Dưới tác động của lực theo trục dọc cơ thể, cột trụ sau sẽ chịu lực khoảng 20% và cột trụ trước chịu lực khoảng 80%