1. Các hình ảnh gợi ý 1 Chụp x-quang sọ thường quy: phim chụp thẳng nghiêng, đặc biệt là chụp tiếp tuyến có giá trị chẩn đoán vỡ lún xương sọ, dị vật cắm vào vùng xoang tĩnh mạch, khí nội sọ… 2 Chụp cắt lớp vi tính: giúp đánh giá trực tiếp các thương tổn nội sọ (máu tụ, dập não…), các thương tổn gián tiếp gợi ý có thương tổn xoang tĩnh mạch (lún sọ vùng hội lưu, lún sọ đường giữa…) giúp lập kế hoạch, chiến thuật trong việc sơ cấp cứu và tiến hành phẫu thuật. 3 Chụp mạch não: cần lưu ý lấy cho được thì tĩnh mạch giai đoạn muộn nhằm đánh giá hệ xoang tĩnh mạch đặc biệt là xoang ngang. Thậm chí đối với những trường hợp tổn thương xoang tĩnh mạch ngang không được tiên lượng trước, phát hiện trong mổ, nếu có thể vẫn nên chụp mạch trong mổ để có thể đưa ra những quyết định đúng đắn. 2.Thái độ xử trí Khi nghi ngờ vết thương xoang tĩnh mạch, thái độ xử trí ban đầu luôn luôn là đề phòng và ngăn ngừa mất máu số lượng lớn. Khâu cầm máu ngay vết thương rách da đầu lớn, chảy máu nhiều, chèn gạc tẩm nước muối để giảm nguy cơ tắc mạch do khí, tuy nhiên, kỹ thuật này thường không đủ để làm ngừng dòng máu chảy ra từ các tĩnh mạch kích thước lớn. Ngoài ra cần phải đặt ngay đường truyền tĩnh mạch vào các ven lớn, có thể cần cả cather nhĩ phải để bù dịch, máu thật khẩn trương khi có tình trạng mất máu. Như vậy đương nhiên cần phải chuẩn bị khối lượng máu lớn, dụng cụ phẫu thuật, dụng cụ cầm máu cũng như phương tiện hồi sức tích cực trước, trong, sau phẫu thuật cho bệnh nhân. Ngoài ra cần đánh giá chức năng đông máu của người bệnh đặc biệt là mất máu nhiều phải truyền máu số lượng lớn sẽ gây rối loạn đông máu Vì vậy, tiểu cầu và huyết tương tươi đông lạnh cần phải được chuẩn bị sẵn để có thể bù đủ trong và sau mổ.
1.1. Chuẩn bị bệnh nhân - Bệnh nhân được đặt ở tư thế nằm ngửa, đầu nâng cao nhẹ phía bên tổn thương trong những trường hợp tổn thương 2/3 trước xoang dọc trên. Nằm nghiêng 90 độ hoặc nằm sấp khi tổn thương những cấu trúc phía sau. - Catheter nhĩ phải và siêu âm Doppler trước tim nên chuẩn bị trước để phát hiện và xử trí kịp thời những trường hợp tắc mạch do khí. - Lắp đặt Monitor theo dõi dấu hiệu sinh tồn liên tục. - Sát khuẩn và trải toan phần mặt trên trong đùi để chuẩn bị sẵn cho những trường hợp cần thiết phải lấy tĩnh mạch hiển lớn để vá xoang. 1.2. Tiếp cận và kiểm soát máu chảy - Đường rạch da cần thiết phải bộc lộ rõ toàn bộ vùng tồn thương xương và tổ chức xương lành xung quanh. Hơn nữa, tiếp cận đủ rộng, kiểm soát được cả đầu gần và đầu xa của tổn thương xoang tĩnh mạch cũng quan trong như trong xử trí thương tổn động mạch. - Mở nắp sọ rộng ra đến tổ chức lành, 2 bên xoang tĩnh mạch tổn thương, đồng thời tránh làm tổn thương thêm các cấu trúc khác. - Chuẩn bị sẵn dụng cụ cầm máu, ép nén tạm thời trong thời gian chuẩn bị vạt vá xoang tĩnh mạch. - Chống chỉ định sử dụng những mảnh nhỏ Surgicel, Gelfoam, Avitene hoặc cơ giã nát bởi nguy cơ gây tắc tĩnh mạch. Nên sử dụng mảnh lớn surgical hoặc gelfoam bọc bên ngoài bởi mảnh Cottoinoid ướt ép nén vào vùng vết thương để cầm máu tạm thời. Đầu bàn mổ luôn được nâng cao cho đến khi kiểm soát được chảy máu nhằm tăng lượng máu về tim, giảm bớt máu về tĩnh mạch, tuy nhiên thao tác này làm tăng nguy cơ tắc mạch do khí. Nếu tất cả thao tác trên đều thất bại, có thể sử dụng sonde Fogarty kích thước 0.5-1.0 ml số 2 đặt vào 2 đầu xoang hở, bơm căng để cầm máu tạm thời.
1.3. Vá xoang tĩnh mạch - Khi đã bộc lộ được cấu trúc giải phẫu cùng với vật liệu vá xoang và cầm máu thích hợp, cố gắng vá xoang ở mức tối đa có thể, tuy nhiên trong phải trong trường hợp nào cũng có thể thực hiện được - Thắt cầm máu: có nhiều phương pháp để làm tắc xoang tĩnh mạch tạm thời, nhằm mục đích cầm máu
- Vá xoang tĩnh mạch:
- Sau khi vá được xoang tĩnh mạch, vá tạo hình màng cứng (nếu cần). Phục hồi cấu trúc giải phẫu theo lớp. Cần nhắc lại rằng, phẫu thuật mất rất nhiều máu và cần hồi sức tích cực trong, sau mổ với các lưu ý đã nêu trên.
Tắc xoang tĩnh mạch dẫn tới tăng áp lực tĩnh mạch, giảm áp lực tưới máu mao mạch, tăng thể tích máu nội sọ. Giai đoạn đầu não có đáp ứng bù trừ bằng cách giãn các tĩnh mạch não và thiết lập bàng hệ. Khi áp lực tĩnh mạch tăng cao dẫn đến phù não nặng, xuất huyết tĩnh mạch do vỡ mao mạch hoặc tĩnh mạch Triệu chứng lâm sàng rất phong phú, diễn biến thường từ từ nhưng cũng có khi xảy ra đột ngột cấp tính. - Đau đầu: đau nhiều và dai dẳng. Đôi khi cũng có thể gặp đau đột ngột dữ dội như sét đánh giống như trong chảy máu dưới nhện. - Buồn nôn và nôn - Phù gai thị. Nằm trong hội chứng tăng áp lực nội sọ như bệnh cảnh u não (thường gặp do tổn thương xoang tĩnh mạch bên hoặc xoang tĩnh mạch dọc trên) -Ý thức: Có thể tỉnh táo hoặc rối loạn ý thức tùy theo mức độ - Các dấu hiệu thần kinh khu trú chủ yếu do phù não, thiếu máu não hoặc chảy máu não,liệt nhẹ nửa người một bên hoặc cả hai bên. - Rối loạn cảm giác nửa người. - Mất ngôn ngữ, thất điều…. - Liệt các dây thần kinh sọ: liệt các dây vận nhãn, III, IV,V,VI liệt mặt Chẩn đoán xác định dựa vào hình ảnh chụp cộng hưởng từ và chụp mạch não xóa nền DSA. Dùng thuốc dự phòng trong và sau mổ Điều trị thuốc chống đông - Heparin đường tĩnh mạch: - Sau giai đoạn cấp, nên dùng kháng đông kháng vitamin K trong 6-12 tháng cho người lớn, 3-6 tháng cho trẻ em, với mục tiêu đạt INR từ 2-3. Điều trị bằng các thuốc tiêu huyết khối - Các thuốc đang được sử dụng là Urokinasw; Streptokinase, Altepplase… và gần đây loại thuốc r-tPA có vẻ vượt trội các thuốc khác về cơ chế tác dụng. - Chỉ định trong những trường hợp tiến triển nặng lên mặc dù đã dùng Heparin đủ liều và không có biến chứng tắc mạch phổi cũng như động kinh. - Đường dùng: Hiện nay được sử dụng để tiêm tại chỗ bằng cách luồn Cateter vào tận nơi xoang tĩnh mạch bị tắc. Các điều trị khác - Chống phù não: Manitol, lợi tiểu, tăng thông khí, dẫn lưu não thất… - Chống co giật - Kháng sinh dùng trong các trường hợp có nhiễm trùng. Tóm lại, VTXTM là một tổn thương nặng hay gặp trong chấn thương, vết thương sọ não, với biểu hiện lâm sàng tiêu biểu nhất là chảy máu với số lượng lớn, thái độ xử trí là hạn chế tối đa mất máu. Do vậy, ngoài phẫu thuật với những thao tác kỹ thuật điêu luyện, cần những phẫu thuật viên kinh nghiệm thì cần phải có thái độ xử trí đúng ngay từ khâu thăm khám - chẩn đoán, hệ thống gây mê hồi sức có chuyên môn cao, phối hợp nhịp nhàng cùng với các phương tiện, dụng cụ hỗ trợ đầy đủ. ThS.Bs Nguyễn Vũ |
mỹ phẩm Huyền Phi, công ty huyền phi, sữa tắm huyền phi, Tẩy tế bào chết Huyền Phi, Kem trị nám Huyền Phi, Kem face nano Huyền Phi, Dung dịch vệ sinh Huyền Phi, Cao mụn tảo nâu Huyền Phi, Sữa rửa mặt Huyền Phi, Kem tẩy lông Huyền Phi, Kem chống nắng Huyền Phi, Serum sâm tố nữ Huyền Phi, serum inod huyền phi, Serum trị hôi nách Huyền Phi, INOD hôi miệng Huyền Phi, retinol huyền phi, kem Heli b5 huyền phi, Toner bọt 7F huyền phi, Serum mụn 7P huyền phi, Kem chấm mụn 7P huyền phi, Kem nám Melasma huyền phi, tái tạo da Huyền Phi, Lăn mọc tóc Huyền Phi, giảm cân hana, tăng cân hana,
Giảm cân Sbody: Giảm cân Sbody, Giảm cân Sbody Slim, Giảm cân Sbody Plus, Giảm cân Sbody Green Coffee, Giảm cân Sbody Cà phê, Nấm giảm cân Sbody, giảm cân sbody nấm, giảm cân sbody slim nấm, Thuốc giảm cân Sbody Plus,
MỸ PHẨM DR LACIR CHÍNH HÃNG: Mỹ phẩm Dr Lacir, Mỹ phẩm Dr Lacir chính hãng, Công ty mỹ phẩm Dr Lacir, Dr Lacir, Các sản phẩm Dr Lacir, Sữa rửa mặt Dr Lacir, Sữa rửa mặt bạc hà kiềm dầu Dr Lacir, Sữa rửa mặt cho nam Dr Lacir, Kem cool cream Dr Lacir, Kem đêm Dr Lacir, Mặt nạ thủy tinh Dr Lacir, Mặt nạ thạch anh tươi Dr Lacir, Mặt nạ thải độc Dr Lacir, Kem chống nắng Dr Lacir, Cốt yến Dr Lacir, Toner tinh thể bạc hà Dr Lacir, xịt khoáng Dr Lacir, Serum tinh thể vàng Dr Lacir, Tẩy da chết Dr Lacir, Tẩy trang Dr Lacir, Viên uống nám Glutathione Plus Dr Lacir, Viên uống Glutathione Dr Lacir, Viên siêu dưỡng chất Dr Lacir, Sữa tắm Dr Lacir, Kem dưỡng body ngày Dr Lacir, Kem body đêm Dr Lacir, Tắm trắng khô V7 Dr Lacir, Kem chống nắng đa tầng Dr Lacir, Sữa rửa mặt vàng Dr Lacir, Mặt nạ thạch anh khô Dr Lacir, Serum tái tạo nội mô Dr Lacir, Kem dưỡng căng bóng VI Collagen Dr Lacir, Tinh chất mụn lăn Dr Lacir, Kem phục hồi Dr Lacir, Huyết thanh phục hồi Dr Lacir, Phan tả diệp Dr Lacir, Bữa ăn lành mạnh Dr Lacir, Combo nám tảo Dr Lacir, Dung dịch vệ sinh La Luxxy Care Dr Lacir, Nước giặt xả đa năng Dr Lacir Home Matic,
MỸ PHẨM A COSMETICS: A Cosmetics, Mỹ phẩm A Cosmetics, Mỹ phẩm A Cosmetic, Mỹ phẩm Acosmetics Phương Anh, Mỹ phẩm Phương Anh, A Cosmetics Phương Anh, Công ty mỹ phẩm A Cosmetics Phương Anh, Kem face pháp A cosmetics, Kem face A Cosmetic, Kem body A Cosmetics, Tắm trắng A Cosmetics, Kem chống nắng A Cosmetics, Trị mụn A Cosmetics, Kem trị nám A Cosmetics, Serum nám A Cosmetics, Tẩy tế bào chết A Cosmetics, Tẩy tế bào chết body A Cosmetics, Serum A Cosmetics, dung dịch vệ sinh A Cosmetics, Sữa rửa mặt A Cosmetics,
MỸ PHẨM MEEA: Mỹ phẩm Meea, Công ty mỹ phẩm Meea Group, Tẩy tế bào chết body Meea, Tẩy tế bào chết da mặt Meea, Ủ trắng Trendy Meea, Kem chống nắng Meea, Kem face DNA Meea, Serum Bakuchiol Meea, Sữa rửa mặt nhân sâm Meea, Sữa rửa mặt Meea, Serum cốt huyết thanh Meea, Toner lựu đỏ Meea, Peel da tảo sâm Meea, Kem phục hồi Meea, Mặt nạ thạch tươi Meea, Tẩy trang Meea, Mặt nạ diếp cá Meea, Sữa tắm Meea, Kem body Meea, Dầu gội Meea, Cao mụn sâm đỏ,
THANH MONG PHARMA: kẹo giảm cân Sâm Plus TM Pharma, Giảm cân Sâm Plus, tăng cân Sâm nhung Plus, Tinh dầu răng miệng Freshcare, Vạn xuân Tố Nữ Plus, Viên đặt phụ khoa Diệp Thảo An Nữ, Sexy Queen Plus, Dung dịch vệ sinh Diệp Thảo An Nữ,
MỸ PHẨM DUYÊN THỊ: Mỹ phẩm duyên thị, Công ty dược phẩm Bách Y Sâm, Nước hoa hồng N2 Duyên Thị, Ngọc Khiết Khoáng Duyên Thị, Cao sẹo Duyên Thị, Kem dưỡng N23 Duyên Thị, Meda S2 Duyên Thị, Meda S6 Duyên Thị, Meda S5 Duyên Thị, Bộ Mụn M3 M4 Duyên Thị, Meda S3 Duyên Thị, Meda S4 Duyên Thị, Serum 023 Duyên Thị, Meda 0 Duyên Thị, Dưỡng da 123 Plus Duyên Thị, Cao trắng da Duyên Thị, Meda S1 Duyên Thị, Sữa rửa mặt Meda M1 B5 Khiết Hương, D An Sắc Bách Y Sâm, cấy Kim Nanotech Duyên Thị, Meda S9 Duyên Thị, Hồng nhan phấn Duyên Thị, Sữa rửa mặt Meda N1 Thượng Đình, Kem chống nắng Thượng Đình N5 Duyên Thị, Kem chống nắng Mễ Du Duyên Thị, Bột rửa mặt Hồng Nhan Duyên Thị,
TRẦN KIM HUYỀN: cao xương khớp tkh, dạ dày tkh, kem body tkh, kem chống nắng tkh, kem dưỡng da tkh, serum mụn sâm ngọc linh TKH, kem nám tkh, Ngọc mẫu hoàng cung TKH, Nước hoa hồng TKH, kem bôi trĩ TKH, Vương Thọ Đan TKH, Thanh huyết đan TKH, viên uống Gout TKH, cao trĩ sâm đỏ TKH, viên đặt phụ khoa tkh, xịt viêm xoang tkh, kem bôi da tkh, răng miệng TKH, Hôi nách TKH, Giảm cân TKH, Tăng cân TKH, Nam vương TKH, Sữa tắm TKH, Serum face TKH, sữa rửa mặt TKH, Tẩy da chết TKH, Serum tái tạo TKH, serum dưỡng da TKH, xoa bóp xương khớp TKH, Thảo mộc kháng sinh TKH, Vương Đường Huyết Đan TKH, An cốt vương TKH, kem tẩy lông TKH, son TKH, Nước hoa TKH,